1) CẤU TẠO ĐỘNG CƠ PHÒNG NỔ
Động cơ phòng nổ 3 pha bao gồm 2 phần stator và rotor.
– Stator (phần tĩnh) gồm:
+ Lõi thép được ghép từ cac lá thép kỹ thuật điện, bề mặt phủ sơn cách đinệ, bên trong xẻ rãnh đặt dây quấn Stator
+ Vỏ máy: Có thể bằng gang, bằng nhôm, bằng thép
– Rotor (phần quay) gồm:
+ Lõi thép được ghép từ các lá thép kỹ thuật điện, phủ sơn cách điện
+ Dây quấn rotor thường được đúc nhôm hoặc bằng đồng.
Phần thân vỏ được thiết kế đặc biệt theo tiêu chuẩn được làm việc an toàn trong các môi rường yêu cầu phòng chống chát nổ như hầm mỏ, môi trường khí dễ cháy
2) NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG CỦA ĐỘNG CƠ PHÒNG NỔ
Khi đưa dòng điện xoay chiều 3 pha vào 3 cuộn dây stator đấu Y hoặc D sinh ra từ trường quay tròn (từ trường có biên độ không đổi và chuyển động tròn đều xung quanh lõi thép stator). Từ trường quay quét qua các thanh dẫn rotor làm cảm ứng trong thanh dẫn các sức điện động (sđđ) chiều của sđđ được xác định theo quy tắc bàn tay phải. Do được nối ngắn mạch bằng các vành chập (hoặc qua hệ thống điện trở ở động cơ dây quấn) sinh ra các dòng điện cảm ứng. Các thanh dẫn mang dòng điện đặt trong từ trường sinh ra lực từ được xác định theo quy tắc bàn tay trái. Lực từ tác dụng lên các thanh dẫn làm quay rotor.
Tốc độ quay n=60f/p tỉ lệ thuận với tần số và tỉ lệ nghịch với số đôi cực.
3) PHÂN LOẠI ĐỘNG CƠ PHÒNG NỔ
Trên thị trường hiện nay, động cơ không đồng bộ 3 pha hiện nay được phân loại theo ngành hàng, lĩnh vực sản xuất. Trong đó, có 2 loại động cơ điện 3 pha như:
a. Động cơ phòng nổ ExdI
Là động cơ điện phòng nổ được sử dụng trong môi trường khai thác mỏ hầm lò, môi trường có mật độ khí metan cao.
Động cơ có kết cấu kiểu kín, được làm mát bằng quạt gió. Cấp bảo vệ của động cơ đến IP55.
Động cơ được thiết kế với cấp bảo vệ phòng nổ ExdI:
– Ký tự: “Ex” – Biểu thị động cơ được thiết kế ở dạng phòng nổ, dùng trong môi trường có khí dễ cháy nổ.
– Ký tự: “d” – Thể hiện vỏ động cơ được thiết kế bảo vệ không xuyên nổ (chịu được vụ nổ bên trong mà không gây hư hại hay lan truyền ra bên ngoài).
– Ký tự: “I” – Động cơ được thiết kế thuộc nhóm I: động cơ được sử dụng trong các mỏ hầm lò
b. Động cơ phòng nổ ExdII
Động cơ phòng nổ Exd 2 là kiểu động cơ điện phòng nổ được sử dụng trong môi trường khí có nguy cơ cháy nổ như xăng dầu, thuốc nổ, hóa chất khác…
Động cơ được thiết kế có cấp bảo vệ phòng nổ ExdII:
– Ký tự: “Ex” – Biểu thị động cơ được thiết kế ở dạng bảo vệ nổ, dùng trong môi trường có khí dễ cháy nổ.
– Ký tự: “d” -Thể hiện vỏ động cơ được thiết kế bảo vệ không xuyên nổ (chịu được vụ nổ bên trong mà không gây hư hại hay lan truyền ra bên ngoài).
– Ký tự: “II”+BT* hoặc CT8: được chế tạo hoạt động trong môi trường khí có nguy cơ cháy nổ khác nhau trừ các mỏ than
4) ỨNG DỤNG ĐỘNG CƠ PHÒNG NỔ
Động cơ phòng nổ thương hiệu HEM/VIHEM là dòng động cơ được thiết kế chế tạo đặc biệt (với các vật liệu đặc chủng), được sử dụng trong môi trường khí có nguy cơ cháy nổ như xăng dầu, thuốc nổ, hóa chất khác…